Bu yazının içeriği
Paradigmalar hayat yolcuğunda yön bulmada kullandığımız yol haritalarıdır. Herkes bu yol haritalarını kullanır ve herkes kullandığı haritanın güncel ve doğru olduğunu kabul eder.
Paradigmalar sıklıkla bilinçsiz seviyede çalışır ancak tutum ve davranışlarımızın geniş bir kısmını belirler. Deneyimlediğimiz hayat için bir filtre görevi görür. Paradigmamıza uymayan veriler dışarıda bırakılır ve hiçbir zaman bilinç seviyemize ulaşmaz. Paradigmamıza uyan bilgiler büyütülür, desteklenir.
Paradigmalar, yol haritaları gibi, bizi yolculuğumuzda hızlandıran araçlar olabilir. Ne yazık ki eğer eski ve yanlışlarsa bizi yanlış yöne gönderirler veya eski mahallemizin etrafında döndürüp dururlar. Bu olduğunda bir yandan daha ve daha fazla hayal kırıklığına uğramışken, sıklıkla istenilen yeri bulmak için daha fazla deneriz. Hatta doğru olmayan ve eski paradigmaları takip eden bireyler yaptıklarının doğru olduğunu düşünebilirler. Bu sırada, bu bireyin çevresindekiler onun neden böyle davrandığını merak ediyordur.
Çoğu paradigma biz genç, toy ve görece olarak güçsüzken gelişir. Genelde çocuklukta olan olayların yanlış yorumlanmasına dayanır. Bilinçsiz olmalarının yanında, nadiren güncellenirler. Ne yazık ki bu paradigmalar %100 doğru olarak kabul edilir – öyle olmasalar bile.
Efendi erkeklerin aktif paradigması şöyledir:
Bu paradigmanın etkisiz olmasına rağmen, efendi erkekler sadece tek bir alternatif görürler: daha fazla denemek.
Efendi erkekler adı çıkmış bir şekilde yavaş öğrenicilerdir ve paradigmaları onları zorladığında bunu inanılmaz hızlı unuturlar. Onların eğilimi çalışmadığı sürekli ispatlanmış olan inanç sistemlerine tutunmaktır. Ancak onlara zorluk çıkaran bilinçsiz zihinlerine sapkınlık ölçüsünde gömülmüşlerdir. Efendi erkeğin farklı bir şeyler denemesi düşünmek zordur, yaptıkları şey işe yaramıyor olsa bile.
Karısı Heather ile cinsel problemler yaşayan Jason bu bölümün başında size tanıtılmıştı. Jason’un hayal kırıklığı etkisiz efendi erkek paradigmasının bir sonucudur. Jason ondan gerçekçi olmayan taleplerde bulunan kontrolcü, mükemmeliyetçi bir babaya ve kardeşlere sahipti. Babası bir şeyleri yapmanın tek bir yolunun olduğuna inanırdı – kendi yolu. Jason’un annesi duygusal olarak bağımlı bir kadındı. Anne muhtaç olduğunda çocukları da yumuşatır. Çocuklar bir şeye ihtiyaç duyduğunda, sıklıkla buna karşılık vermek için fazla duygusal stres taşıyordur.
Jason çocukluk deneyimleriyle başa çıkmak adına aşağıdaki paradigmaları öğrendi:
Çocukken Jason ne yaparsa yapsın babasının beklentilerini karşılayamayacağını anlamak konusunda toy ve güçsüzdü. Benzer şekilde annesine karşı ne kadar verici olursa annesi onu yetiştirmek için müsait olmayacaktı. Her şeyi doğru yapmanın gerçekten bir yolu olmadığını görememişti. Ve kusurlarını ya da hatalarını ne kadar iyi saklarsa saklasın insanların hala ona sinirli olabileceğini.
Çocukluk haritası onu istenilen yöne götürmede başarısız olmuş olsa da, görebileceği tek seçenek daha fazla aynı şeyi denemek şeklinde olmuştu. Paradigmasının yaptığı tek şey korku hissiyatından, değersizliğinden ve yetersizliğinden geçici bir dikkat dağılması yaratmaktı.
Yetişkinliğinde Jason, bu paradigmasını karısı ile olan ilişkisinde de uyguladı. Annesi gibi, karısı da sadece duygusal olarak muhtaç olduğunda ilgiliydi. Babası gibi, karısı da eleştiren ve kontrolcüydü. Çocukluk haritasını evliliğine de uyarlamıştı – her şeyi doğru yapmak, ilgili olmak, hatalarını gizlemek- Jason karısının onayını her zaman alabileceği, her zaman cinsel olarak onun için müsait olabileceği ve ona hiç kızmayacağı illüzyonunu yaşıyordu. Bu hatalı paradigması ne yaparsa yapsın, karısının ona hala kızgın, eleştiren ve müsait olmama durumunu görememesine ve belki de ona zaten bu şekilde ihtiyaç duyuyor olmasına neden oluyordu. Paradigması çocukluğunda olduğu gibi yetişkinliğinde de etkisiz olduğunda Jason daha fazla denemekten başka bir yol göremiyordu.
Seinfeld dizisi benim tüm zamanlardaki favori bölümüm George karakterinin hayatını değiştirmeye karar vermesi ve her zamanki tipik davranışlarının tam tersini yapmaya başlamasıydı. İronik olarak, her şeyin tam tersini yapınca güzel bir kız arkadaş ve Yankess’te bir iş edinmişti. Her şeyin tersini yapmak efendi erkek sendromuna bir cevap olmasa da, bazı şeylerin tersini yapmak cevap olabilir.
Son birkaç yıldır “bir şeyleri farklı yaparak” bu kitaptaki prensipleri uygulamalarını izledim. Bu erkekler kendilerini kızgın, umutsuz, yardımsız efendi erkeklerden cazibeli, güçlü ve mutlu bireylere çevirdiler.
Seinfield dizisindeki George gibi, efendi erkekler değişiklik yapmaya karar verdiklerinde, ilginç şeyler olmaya başlar. Bu erkeklerin şunları yaptığına şahit oldum:
Efendi erkekleri her şeyi kendileri yapmalarını gerektiğine inanır. Yardım istemekte zorluk yaşarlar ve kusurlarını, zayıflık işaretlerini saklamaya çalışırlar. Efendi erkek sendromundan kurtulmak bu davranış şeklini tersine çevirmeyi içerir.
Efendi erkek sendromundan kurtulmak kendini açmaya ve güvenilir insanlardan destek almaya bağlıdır. Bu temeldir, o yüzden efendi erkek sendromundan kurtulmak isteyen bir insan süreçte onlara yardım edecek güvenilir insanlar bulmalıdır.
Ben efendi erkekleri, sürece bir terapist, terapist grubuyla başlamaya cesaretlendiriyorum, 12 adım grubu, bir dini lider ya da yakın bir arkadaş ile. Efendi erkekler kadın onayı aramaya eğilimli olduğundan beri, ben şiddetli bir şekilde bu sürece erkeklerle başlamaları adına onları cesaretlendiriyorum. Bazı erkeklere “güvenilir erkek” lafı tezat gibi görünebilir, ama ben gene de şiddetle tavsiye ediyorum.
Ben birkaç yıldır erkekle-terapi gruplarına iyileşmeleri için liderlik ediyorum. Efendi erkek sendromundan kurtulmaları adına en göze çarpan şey 12- adım gruplarında ve terapi gruplarında ortaya çıktı. Hatta bu grupların yardımı olmadan da efendi erkek sendromundan kurtulmanın mümkün olduğunu düşünüyorum, bu kurtulma adına kullandığım en etkili yöntem.
Eğer şuana dek okuduklarında kendini ya da sevdiğin bir yakınını gördüysen, okumaya devam et. Bu kitap efendi erkek sendromunun negatif etkilerinden kurtulmaya yönelik pratik ve etkili yöntemler sunuyor. Bu program sayısız erkekte işe yaradı ve senin ya da sevdiklerin içinde işe yarayabilir.
Bu programı uygulamaya yardımcı olması için, kitap boyunca sayıca fazla özgür bırakıcı aktiviteler sundum.
Bu özgür bırakıcı aktiviteler efendi erkek sendromundan kurtulmak için gerekli paradigma değişimini yaratmaya hizmet eder. Efendi erkek sadece paradigmalarının nereden geldiğini anlamakla kalmaz, onları daha doğru ve güncel olanlarla değiştirmeye yardım eder. Bu görevler aynı zamanda efendi erkeklerin onları işleri farklı şekilde yapmaya yönlendirerek kurtarır.
Efendi erkek sendromundan kurtulmak için sana destek sağlayabilecek üç insanı ya da grubu yaz.
Eğer aklına kimse gelmiyorsa, telefonunun rehberine bak. Üç tane ismi belirle ve bu bölümü bitirince onları ara. Eğer çalışanlar için yardım programına sahip bir şirkette çalışıyorsan bu diğer bir kaynaktır. Eğer terapi ya da destek grubu olan birini tanıyorsan bilgi için ona danışabilirsin. Ya da internette 12-adım ya da destek gruplarını aratabilirsin.
Bu kitapta sunulan prensipleri uygulamaya karar vermeden önce, seni ilk olarak iki şey hakkında uyarmalıyım. İlki, No More Mr Nice Guy kitabında sunulan kurtarma programı sadece birkaç güzel fikir içermez. Efendi erkeğin inandığı, sevilmek için yapacakları, ihtiyaçlarının karşılanması ve dünyasını sakin tutması adına her şeye karşı bir meydan okumadır.
Efendi erkek sendromundan kurtulma aktiviteleri bakış açısı ve davranışlarda radikal değişimleri içerir. Bunları yarım bir şekilde yapmak sadece gereksiz acı yaratır.
İkinci olarak, efendi erkek sendromundan kurtulma aktiviteleri kişisel ilişkilerine önemli bir etki yapacaktır. Eğer şuan bir ilişki içindeysen, partnerinden bu kitabı seninle okumasını iste. No More Mr Nice Guy kitabındaki bu kurtarma programı seni ve yakınlarını önemli derecede etkileyecektir. Pozitif değişiklikler yapmak için partnerin sana destek olabileceği gibi, bu ilk başta onu korkutabilir de. Bu kitabı beraber okumanız bu değişimi yaratmada kolaylık sağlayabilir.
Bu uyarı bir yana, şuana kadar okudukların mantıklı geldiyse, okumaya devam et. Sıradaki bölüm efendi erkek sendromundan kurtulmana, aşkta ve hayatta istediğini almaya yönelik bilgiler içeriyor.
Bir insanın kendi hakkındaki bazı şeyleri elemesi ve zorlayıcı bir sebep olmaksızın başka bir şey olmaya çalışması neden mantıklıdır? İnsanlar neden oldukları kişiyi değiştirmek ister? Biraz zaman ayır ve bunları düşün. Bu senin ya da tanıdığın bir başkasının yaptığı bir şey mi?
Bu yazı No More Mr Nice Guy Türkçe Kitap Çevirisidir.